Rijden onder invloed van alcohol?

Rijden onder invloed van alcohol brengt ernstige risico’s met zich mee voor de verkeersveiligheid. Alcohol vertraagt je reactievermogen, tast je coördinatie aan en beïnvloedt je beoordelingsvermogen, waardoor de kans op ongevallen sterk toeneemt.

In België geldt een wettelijke alcohollimiet van 0,5 promille. Bestuurders die deze grens overschrijden, riskeren hoge boetes, rijverboden en zelfs gevangenisstraffen. Om ongelukken te voorkomen, is de veiligste keuze om helemaal geen alcohol te drinken als je nog moet rijden. Kies een alcoholvrij alternatief en zorg ervoor dat je veilig thuiskomt. Een nuchtere bestuurder is een veilige bestuurder.

Alcoholcontrole?

Stel je voor, je rijdt ’s avonds naar huis na een gezellige avond met vrienden. Plots zie je blauwe zwaailichten en een politieagent die je doet stoppen voor een alcoholcontrole. Meestal verloopt dit steeds op dezelfde manier. De politie vraagt om je rijbewijs en identiteitskaart. Vaak wordt ook het keurings- of verzekeringsbewijs van het voertuig opgevraagd. Vervolgens word je gevraagd om een ademtest te ondergaan, waarbij je in een toestel blaast dat meet of je onder de wettelijke limiet van 0,5 promille blijft.

Weiger je de test zonder geldige medische reden, dan ben je strafbaar. Als het resultaat gelijk is aan of hoger dan 0,22 mg/l, volgt een ademanalyse. Bij de ademanalyse wordt nauwkeuriger de hoeveelheid alcohol in je bloed gemeten. Ook deze test weigeren zonder medische reden is strafbaar. Je hebt recht op een tweede analyse, en bij afwijkende resultaten kun je zelfs een derde test aanvragen. De politieagent deelt je de resultaten mee. Als je onder de limiet zit, mag je verder rijden. Zit je erboven, dan volgen verdere stappen. Afhankelijk van je alcoholgehalte riskeer je een boete, een tijdelijk rijverbod of zelfs een dagvaarding voor de politierechtbank.

Bloedproef?

Een bloedproef wordt afgenomen door een geneesheer in de volgende gevallen

  • bij een positieve ademtest, wanneer er nadien geen ademanalyse kan worden uitgevoerd; 
  • als het verschil tussen twee ademanalyses te groot is; 
  • als er geen ademtest of ademanalyse kan worden uitgevoerd terwijl je duidelijk in een dronken toestand bent of onder invloed van verdovende middelen; 
  • of wanneer je als bestuurder of slachtoffer betrokken bent bij een verkeersongeval en de politie onmogelijk jouw alcoholgebruik kan nagaan, bijvoorbeeld omdat je zwaargewond bent en er geen ademtest of ademanalyse kan worden uitgevoerd.

Boetes en straffen alcohol in het verkeer?

Wanneer een bestuurder betrapt wordt met een alcoholgehalte tussen 0,5 promille en 0,8 promille, moet hij een onmiddellijke boete van 179 euro, vermeerderd met de administratieve kosten, betalen. Als alternatief kan een minnelijke schikking van 240 euro worden voorgesteld. Daarnaast krijgt de bestuurder een tijdelijk rijverbod van minstens drie uur. In bepaalde gevallen kan de zaak voor de politierechtbank komen, waar een boete tot 4.000 euro en een rijverbod van maximaal vijf jaar kan worden opgelegd.

Bij een alcoholgehalte tussen 0,8 promille en 1,2 promille bedraagt de onmiddellijke inning 420 euro, of 578 euro vanaf 1 promille, telkens vermeerderd met de administratieve kosten. Een minnelijke schikking is ook mogelijk, waarbij het bedrag 600 euro bedraagt, of 800 euro indien het alcoholgehalte 1 promille of hoger is. De bestuurder krijgt in dit geval een tijdelijk rijverbod van minstens zes uur. Daarnaast kan het rijbewijs onmiddellijk worden ingetrokken voor een periode tot 6,5 maanden. Indien de zaak voor de politierechtbank komt, riskeert de bestuurder een boete tot 16.000 euro en een rijverbod van maximaal vijf jaar.

Wanneer een bestuurder een alcoholgehalte van meer dan 1,2 promille heeft, wordt altijd een tijdelijk rijverbod van minstens zes uur opgelegd. Bovendien wordt het rijbewijs onmiddellijk ingetrokken voor een periode die kan variëren van minimaal 15 dagen tot 6,5 maanden. In dit geval volgt altijd een dagvaarding voor de politierechtbank, waar een geldboete tot 16.000 euro en een rijverbod van maximaal vijf jaar kan worden uitgesproken, een alcoholslot is verplicht vanaf 1,8 promille

Alcoholslot?

Rechters zijn verplicht een alcoholslot op te leggen aan bestuurders die een ernstig verhoogd risico vormen op ongevallen door alcoholgebruik. Dit geldt specifiek voor zware recidivisten, waarbij binnen drie jaar minstens tweemaal een alcoholintoxicatie van 1,2 promille of hoger werd vastgesteld. In dergelijke gevallen moet de rechter een alcoholslot opleggen voor een periode van één tot drie jaar of levenslang, gecombineerd met een rijverbod van minimaal drie maanden en het verplicht afleggen van vier herstelexamens.

Daarnaast geldt een verplichte oplegging van een alcoholslot voor bestuurders die eenmalig betrapt worden met een erg hoog alcoholgehalte van minstens 1,8 promille. Alleen wanneer de rechter dit in de uitspraak expliciet motiveert, kan hiervan worden afgeweken. Bij 1,8 promille (1,8 gram alcohol per liter bloed) komt dit  voor een persoon van ongeveer 70 kg overeen met ongeveer 9 tot 12 glazen bier (afhankelijk van het alcoholpercentage van het bier). Dit zou ruwweg gelijk zijn aan 6 tot 7 flesjes bier van 33 cl, 5% alcohol  in een relatief korte tijdsperiode, wat aanleiding kan geven tot ernstige gezondheidsrisico’s zoals black-outs, misselijkheid, overgeven en zelfs bewusteloosheid. 

Voor andere alcoholovertredingen, zoals intoxicatie vanaf 0,8 promille, dronkenschap of lichtere recidive, heeft de rechter de bevoegdheid om een alcoholslot op te leggen, maar is dit niet verplicht.

Dronkenschap verschil met alcoholintoxicatie? 

Dronkenschap is niet hetzelfde als alcoholintoxicatie. Vaak denkt men dat dronkenschap en alcoholintoxicatie hetzelfde betekenen, maar juridisch gezien is er een belangrijk verschil.

Alcoholintoxicatie: de wettelijke limiet overschreden

Alcoholintoxicatie betekent dat een bestuurder meer alcohol in het bloed heeft dan wettelijk toegestaan. In België is de limiet 0,5 promille voor gewone bestuurders en 0,2 promille voor professionele bestuurders. Dit wordt vastgesteld met een ademtest of bloedproef.

Wie betrapt wordt met een alcoholgehalte boven de limiet, riskeert boetes, rijverboden en verplichte verkeerscursussen. De ernst van de straf hangt af van het gemeten alcoholgehalte.

Dronkenschap: ongeschikt om te rijden

Dronkenschap gaat verder dan enkel een te hoog alcoholgehalte. Het betekent dat een bestuurder niet meer in staat is om veilig te rijden, ongeacht de exacte hoeveelheid alcohol in het bloed. Dit wordt vastgesteld door de politie op basis van uiterlijke kenmerken, zoals wankel lopen, onsamenhangend spreken of een sterke alcohollucht.

Omdat dronkenschap wijst op een direct gevaar in het verkeer, ongeacht bijvoorbeeld een relatief lage alcoholintoxicatie, zijn de straffen vaak zwaarder dan bij alcoholintoxicatie.

Als je als dronken bestuurder wordt betrapt, wordt je rijbewijs onmiddellijk ingetrokken voor 15 dagen. Daarnaast is een onmiddellijke inning of minnelijke schikking niet mogelijk. Je zult altijd moeten verschijnen voor de politierechtbank.

De rechter kan je een boete opleggen tussen 1.600 en 16.000 euro, samen met een rijverbod van minstens 8 dagen tot 5 jaar. Daarnaast kan het verplicht worden om eerst te slagen voor een theoretisch en/of praktisch examen en een medisch en/of psychologisch onderzoek te ondergaan voordat je opnieuw mag rijden.

Alcoholintoxicatie is gebaseerd op een te hoge alcoholconcentratie in het bloed, terwijl dronkenschap bepaalt of je fysiek en mentaal nog in staat bent om te rijden. Beide overtredingen hebben zware gevolgen, maar dronkenschap wordt nog strenger bestraft vanwege het verhoogde risico op ongevallen.

Bestraffing van bestuurders met een rijbewijs korter dan 2 jaar 

In België gelden strenge regels voor bestuurders die minder dan 2 jaar hun rijbewijs hebben, ongeacht hun leeftijd. Deze beginnende bestuurders lopen een hoger risico op verkeersongevallen en worden daarom strenger bestraft om de verkeersveiligheid te verbeteren. De maatregelen maken hen bewust van de gevaren in het verkeer en moedigen hen aan om verantwoord te rijden.

De alcoholgrens voor deze “jonge” bestuurders is 0,5 promille (0,5 gram alcohol per liter bloed), wat gelijk is aan de alcoholgrens voor andere bestuurders. De straffen bij overtreding zijn echter strenger. Er is geen mogelijkheid tot onmiddellijke betaling of een minnelijke schikking. In plaats daarvan is er een verplichte dagvaarding voor de politierechtbank. Daarnaast wordt een rijverbod opgelegd van minimaal 8 dagen tot maximaal 5 jaar. De bestuurder moet ook een herexamen afleggen, zowel theoretisch als praktisch, voordat hij opnieuw mag rijden. Indien slechts één van deze beide examens wordt opgelegd, zal de rechter rekening houden met de persoonlijke voorkeur van de “jonge” bestuurder.

Bestraffing van professionele bestuurders

Professionele bestuurders zijn personen die beroepsmatig een voertuig besturen (art. 34 Wegverkeerswet), zoals vrachtwagenchauffeurs, buschauffeurs, taxichauffeurs, rijlesinstructeurs, koeriers en bestuurders van leerlingenvervoer.  Voor hen gelden strengere regels en een lagere alcohollimiet. Professionele bestuurders zijn al strafbaar vanaf een lagere limiet van 0,09 mg/l uitgeademde lucht of 0,2 promille in het bloed, wat neerkomt op een nultolerantie. De boetes en sancties zijn afhankelijk van het alcoholgehalte.

AlcoholpromillageOnmiddellijke inningBoete bij niet-betaling of vervolgingRijverbodAlcoholslot
Tussen 0,2 – 0,5 promille105 euro1.600 tot 16.000 euroMinimaal 8 dagen tot maximaal 5 jaarNiet van toepassing
Tussen 0,5 – 0,8 promille179 euro1.600 tot 16.000 euroMinimaal 8 dagen tot maximaal 5 jaarNiet van toepassing
Tussen 0,8 – 1 promille420 euro1.600 tot 16.000 euroMinimaal 8 dagen tot maximaal 5 jaarNiet van toepassing
Tussen 1 – 1,2 promille578 euro1.600 tot 16.000 euroMinimaal 8 dagen tot maximaal 5 jaarMogelijk (op beslissing rechter)
Boven 1,2 promilleDagvaarding + onmiddellijk rijverbod van 15 dagen1.600 tot 16.000 euroMinimaal 8 dagen tot maximaal 5 jaarMogelijk (op beslissing rechter)

In bepaalde gevallen (zoals bij “dronkenschap”) kan de rechter beslissen dat de overtreder eerst moet slagen voor verschillende proeven (theoretisch en/of praktisch examen) en medische of psychologische onderzoeken moet ondergaan.

Gevolgen en juridische ondersteuning

Een veroordeling met een rijverbod tussen 8 dagen en 5 jaar kan ernstige gevolgen hebben voor de beroepsuitoefening van een professionele bestuurder. Een verkeersovertreding kan soms hoge boetes opleveren. Een eerste overtreding kan leiden tot een boete die maximaal kan oplopen tot 16.000 euro. Bij herhaling binnen drie jaar kan dit oplopen tot 32.000 euro. 

Juridische bijstand is aan te raden. Het is sterk aanbevolen om een gespecialiseerde advocaat van BoeteAdvies in te schakelen. Een advocaat kan helpen bij het laag houden van uw straf, bijvoorbeeld door een rijverbod om te zetten in een weekendrijverbod zodat bijvoorbeeld de beroepsactiviteit niet volledig stilvalt. Neem zeker en vast tijdig contact met ons op voor gratis deskundig advies door gespecialiseerde advocaten in het verkeersrecht.